Hoogste academische graad die een universiteit aan haar studenten kan geven. Normaal gebeurt dit na het afleggen van examens en/of het vervaardigen en verdedigen van een proefschrift.
In Nederland:
In Nederland worden het doctoraat en de daarbij behorende titel van doctor verworven door een promotie aan een universiteit. Hiertoe dient men een proefschrift te schrijven onder supervisie van een of meer promotoren. Ook kan men na het behalen van een wo–diploma tijdens een vierjarige aanstelling als assistent in opleiding (aio) een dissertatie schrijven.
In Vlaanderen:
In Vlaanderen wordt de graad (en wettelijke titel) van doctor in de rechten, doctor in de letteren en wijsbegeerte en doctor in de wetenschappen uitsluitend verkregen door een promotie op een proefschrift. Het doctoraat in de godgeleerdheid en in het kerkelijk recht is geen wettelijke maar een wetenschappelijke titel. Die verkrijgt men door een promotie op een proefschrift. Andere doctoraten, bv. in de politieke en sociale wetenschappen, in de economische wetenschappen, in de psychologie, in de pedagogische wetenschappen, in de criminologie enz. worden eveneens toegekend als wetenschappelijke titel, bij een promotie op een proefschrift.
In de geneeskunde was het tot 1991 zo dat wie afstudeerde aan de opleiding genees-, heel- en verloskunde, automatisch de titel ‘doctor in de geneeskunde’ mocht dragen. Vanaf 1991 is deze situatie gelijkgetrokken, en dient men ook in de geneeskunde te promoveren op een proefschrift om de titel ‘doctor’ te verwerven.